Màn Kinh Tử

Cây màn kinh tử, công dụng màn kinh tử, địa chỉ bán màn kinh tử

Hạt màn kinh tử sử dụng chữa bệnh và dùng ép tinh dầu làm gia vị

Màn kinh tử là một loại quả của cây quan âm hay cây màn kinh khi đã chín người dân thu hoặc chế biến sấy khô quả nên được gọi tên là Màn kình tử vị thuốc này dùng trong dân gian chữa đau đầu, buồn nôn, chán ăn. Mùi thơm từ quả này khi đốt lên giúp gây hưng phấn kích thích tăng cường chức năng tình dục.

Giới Thiệu Màn Kinh Tử

Màn kinh tử hay kinh tử, vạn kim tử, quan âm, thuốc kinh, thuốc ôn, đẹn ba lá.

Tên khoa học Vitex trifolia L. Thuộc họ cỏ roi ngựa Verbenaceae.

Cây màn kinh

Quả màn kinh tử (Fructus Viticis) chín phơi hay sấy khô của cây quan âm hay cây màn kinh, còn gọi là cây thuốc ôn. Màn là mọc lan ra, kinh là gai. Thứ cây này mọc lan ra mặt đất, nên gọi tên như vậy.

Đặc Điểm – Mô Tả

Màn kinh tử là một cây thân thảo nhỏ,có mùi thơm, cao tầm 2- 3m. Cành non có 4 cạnh, có lông mềm bao phủ, lá kép và thường có 3 lá chét. Trên cùng một cành nhiều khi phía trên hay phía dưới có lá đơn, chỉ gồm một lá chét. Cuống lá gầy hơi tròn có lông bao quanh, dài 2-3cm, phía dưới hẹp lại. Măt trên nhẵn, mặt dưới nhiều lông trăng. Những lá chét hai bên nhỏ hơn, gân không nổi rõ. Hoa màu nơ nhạt, dài 12-14mm, mọc thành truỳ xim ở đầu cành, nhiều khi phía dưới có lá.

Màn kinh tử là loại quả của cây màn kinh hay cây thuốc ôn

Màn kinh tử có hình bầu dục có rãnh, đầu hơi dẹt, rộng chừng 6 mm, được che kín quá nửa đài  khi còn phát triển và tồn tại, mặt ngoài màu nâu đỏ đen, hơi phủ lớp phấn màu trắng tro (nếu soi kính sẽ thấy lông). Trên đỉnh có lỗ hơi lõm xuống, phía cuống có đài tồn tại 1/2-2/3 quả, phía trên đài chia 5 hay 2 thuỳ. Vỏ ngoài mỏng, vỏ giữ xốp, vỏ trong màu xám vàng, chất nhẹ nhưng chắc, cắt ngang như có dầu, màu trắng, có 4 ngăn, mỗi ngăn có 1 hạt. Vị đắng, mùi thơm đặc biệt.

Phân Bố – Thu Hái – Chế Biến

Cây phân bố tại nhiều khu vực như Châu Á và Châu Âu như Trung Quốc, Ấn Độ, Malayxia, Hà Lan,. Tại Việt Nam cây mọc hoang nhiều nơi, được tìm thấy ở những khu vực bờ biển như Nghệ An, Quảng Ninh, Hà Tĩnh.

Người dân thường thu hái quả cây màn kinh khi chín mang về sao vàng hoặc đốt tồn tính bảo quản trong hộp, dùng dưới dạng bột hoặc chế thành tinh dầu.

Thành Phần Hóa Học – Tinh Vị

Trong màn kinh tử có tinh dầu. Trong tinh dầu có camphen, vitamin A, pinen (55%), ditecpen ancola C20 H32O (2%) và tetpenylaxetat.

Công Dụng Trong Đông Y Và Bào Chế Dược 

Theo dân gian quả cây màn kinh phơi khô đốt ngửi mùi chữa chứng khó thở,chóng mặt, lấy bột cháy đen đắp vào vết thương để sát khuẩn thay nước muối.

Đông y cho rằng màn kinh tử vi cay, hơi đắng tính hàn, vào 3 phế, bằng quang và kinh cam. Chủ trị tán phong nhiệt. Dùng chữa đầu nhức mắt hoa,suy giảm trí nhớ, mắt đau, viêm phế quản mãn tính.

Ngoài ra màn kinh tử là một vị thuốc có tác dụng hỗ trợ điều trị cảm mạo, sốt, nhức đầu, nhức bên thái dương, đau nhức trong mắt, mặt mũi tối tăm, còn có tác dụng giảm đau, kháng viêm.

Tinh dầu mạn kinh tử còn được dùng làm gia vị

Tây y đã nghiên cứu và chiết xuất thành phân Camphen trong cây thành một loại tinh dầu gần giống với loại tiêu lốp, long não, gừng, để sản xuất một số loại thuốc như: Kubeken thuốc sát trùng, viêm nhiễm đường tiết niệu, thuốc chống đau đầu parandol,  Kubebenpfeffers tăng khả năng tình dục nam giới,… Ngoài ra còn được dùng làm gia vị để chế biến các món ăn.

Một Số Bài Thuốc Dân Gian

1. Chữa thiên đầu thống ( Đau nửa bên đầu, đau đầu âm ỉ, nhức nhối, thị giác kém,..)

Màn kinh tử 10g, cúc hoa 8g, xuyên khung 4g, tế tân 3g, chích cam thảo 3g, bạch chỉ 3g, nước 600ml, sắc đặc còn 200ml. Chia uống trong ngày (Diệp Quyết Tuyền.)

2. Đơn thuốc chỉ có một vị màn kinh tử: Chủ trị đau đầu, buồn nôn, chán ăn, chức năng sinh lý yếu: 

Màn kinh tử 80g, rượu uống (30-40 0) một lít. Ngâm khoảng 10 ngày uống 2 lần, mỗi lần từ 10-15ml.

3. Bài thuốc làm cho tóc đen và dài

Màn kinh tử và hàn chi (mở gấu) hai vị bằng nhau, trộn với giấm thanh để bôi vào tóc (theo sách cổ Thánh huệ phương ghi lại trong bản thảo phương mục).

4. Sưng vú

Khi mới bị, dùng màn kinh tử sao vàng, tán nhỏ, mỗi lần uống 4g hoà với rượu, gạn lấy rượu uống còn bã đắp lên vú (theo Đặng Huệ Phương ghi lại trong bản thảo cương mục).

Lưu ý: 

Phụ nữ có thai và cho con bú không nên dùng màn kinh tử, những người đang suy nhược thần kinh cần thận trọng khi sử dụng, cần được bác sỹ và người có chuyên môn tư vấn kĩ

Trong sách Đông y người ta có ghi những vị hư không nên dùng màn kinh tử sợ sinh đờm, những người đau mắt đỏ, huyết hư không phải phong tà không nên dùng.

Tại Malaxia nhân dân rất hay dùng lá màn kinh tử chữa một số bệnh bằng cách tán nhỏ cho vào gạo hay nơi để vải vóc để chống côn trùng khỏi ăn gạo hay phá hỏng vải.

” Thuốc này chỉ đạt hiệu quả tùy vào cơ địa của từng người”

Hướng Dẫn Sử Dụng Và Cách Mua Màn Kinh Tử An Toàn

Quả được thu hái từ cuối tháng 11 sau khi thu hái về và phơi khô, bỏ các tạp chất và cuống.

Ngày uống 6 -12g dưới dạng thuốc sắc hoặc với liều 2 – 3g dưới dạng thuốc bột.